Znamiona barwnikowe, melanocytowe (nazwa pochodzi od melanocytu – komórki produkującej barwnik skóry – melaninę) są wrodzonymi nieprawidłowościami skóry, ujawniającymi się niejednokrotnie w późniejszym okresie życia.

Objawy

Płaskie zmiany w formie plam barwnikowych lub wyniosłe – grudki lub guzki o gładkiej lub brodawkowatej powierzchni, o zabarwieniu od jasno do ciemnobrunatnego, niekiedy pokryte włosami. Mogą być wrodzone lub nabyte, te ostatnie pojawiają się w ciągu całego życia. Znamiona mogą być pojedyncze lub bardzo liczne i znajdują się na dowolnej części skóry, a także na błonach śluzowych. Znaczenie kliniczne znamion barwnikowych wynika z faktu, że mogą stanowić punkt wyjścia czerniaka, jednego z najzłośliwszych nowotworów.

Leczenie

Bezwzględnym wskazaniem do leczenia chirurgicznego jest podejrzenie zezłośliwienia znamienia.

Wczesne chirurgiczne usunięcie złośliwiejącego znamienia w bardzo wielu przypadkach ratuje życie ludzkie. Przy usuwaniu znamion barwnikowych należy zachować dużą ostrożność. Ocena znamion jest niezwykle trudna, nawet przy użyciu specjalnego przyrządu – dermatoskopu. Wielką rolę odgrywa tu doświadczenie i wiedza lekarza. Większość znamion usuwana jest jedynie w celach kosmetycznych. Natomiast w przypadku jakichkolwiek podejrzeń co do odmiany znamienia najbezpieczniejszą metodą jego usunięcia jest leczenie chirurgiczne i badanie histopatologiczne usuniętej zmiany.

Ze znamion nie wolno pobierać wycinków do badania ze względu na niebezpieczeństwo ich zezłośliwienia pod wpływem drażnienia.

Znamiona dysplastyczne budzące jakiekolwiek obawy powinny być usuwane chirurgicznie z niewielkim marginesem zdrowej skóry.